Jerusalemgo setioa (k.a. 587)

Jerusalemgo setioa
	Judu-babiloniar Gerra
Data	c. K.a. 589-K.a. 587
Lekua	Jerusalem
Koordenatuak	31°47′N 35°13′E / 31.78°N 35.22°E
Emaitza	Babiloniarren garaipena, hiriaren suntsipena eta Judeako Erresumaren amaiera
Gudulariak
Judeako Erresuma	Neobabiloniar Inperioa
Buruzagiak
Sedekias †	Nabukodonosor II.a

Artikulu hau k.a. 587ko setioari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Jerusalemgo setioa».

Jerusalemgo setioa, k.a. 587 edo 586 inguruan gertatu zen, Neobabiloniar Inperioaren eta Judeako Erresumaren arteko hamar urteko gerraren azken etapa izan zelarik. Gertaera honetan, k.a. 587 edo 586ko udan, Nabukodonosor II.a erregearen agindupean zeuden tropek juduen erresumako hiriburua zen Jerusalem setiatu eta konkistatu zuten.^[1]

Behin Jerusalem hartuta, hiria suntsitu egin zuten eta, honekin batera, bere tenplua. Tradizioaren arabera, hau Salomon erregeak eraiki zuen eta yahvismoaren gune erlijiosotzat hartzen zuten. Gertaera hau funtsezko gertaera bihurtu zen judaismoaren ondorengo garapenerako, eta, k.a. V. mendetik aurrera urtero ospatzen dute Zakariasen liburuan (Za 8:19) aipatutako lau baraualdiak egiten.^[2]^[3] Kaldearrek, Babiloniako herria izendatzeko erabiltzen zuten izena, Jerusalem setiatu eta suntsitu izanak Israelgo historia osoa markatzen du, Bibliako liburuetan agertzen den bezala.^[4]

Setioaren garapena Erregeen II. Liburuan, Jeremiasen liburuan, Ezekielen liburuan eta Erosten Liburuan (Jeremiasek egin omen zuena) azaltzen da. Idazkera kuneiformez egindako Babiloniar Kronikek gertaera aipatzen dute, hori buruzko zenbait administrazio-idazkiak ere gehituz.^[5] Flavio Josefo k.o. I. mendeko historialari juduak, Biblian eta k.a. III. mendean Beroso kaldear apaizak grezieraz idatzitako obra galdu batean oinarrituta setioa kontatu zuen. Lakix hiri juduan aurkitutako gutun ugarik erresuma erori aurreko garaia testuinguruan kokatzeko aukera ematen dute.^[6]

↑ Henri Graetz - Histoire des Juifs - Chute du royaume de Juda
↑ The Four Fasts: Halakha or Minhagh?. .
↑ The Four Fasts and their Halakhic Status Today. .
↑ Geoffrey Wigoder, Dictionnaire Encyclopédique du Judaïsme, pág. 1250, Éditions du Cerf. ISBN 2204045411
↑ N° 24 WA21946, The Babylonian Chronicles, The British Museum ; D. J. Wiseman, Chronicles of Chaldean Kings in the British Museum, London, Trustees of the British Museum, 1956, p. 73
↑ The Lachish Letters. .

[1] Henri Graetz - Histoire des Juifs - Chute du royaume de Juda

[2] The Four Fasts: Halakha or Minhagh?. .

[3] The Four Fasts and their Halakhic Status Today. .

[4] Geoffrey Wigoder, Dictionnaire Encyclopédique du Judaïsme, pág. 1250, Éditions du Cerf. ISBN 2204045411

[5] N° 24 WA21946, The Babylonian Chronicles, The British Museum ; D. J. Wiseman, Chronicles of Chaldean Kings in the British Museum, London, Trustees of the British Museum, 1956, p. 73

[6] The Lachish Letters. .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]